TỤC LỆ RƯỚC ĐUỐC CỦA LÀNG TA CÓ TỪ BAO GIỜ ?

Theo các tài liệu lịch sử của Tỉnh Nam Định và theo nhà nghiên cứu lịch sử Bùi văn Tam :

Làng Kẻ sặt ta được hình thành từ thời Hùng vương . Theo Duệ Hiệu ( Tự điển của một làng  liệt kê các Vị Thần bao gồm cả Thiên thần và Nhân thần được thờ trong làng từ ngàn xưa đến nay )  của Làng trong đền làng có thờ 3 vị Thiên Thần :  Sơn Đại tướng ( Thần núi ) Lôi Công Đại Vương ( Thần Sét ) Quan Lang hiển ứng uy linh Đại Thần .  2 Vị Nhân thần là Quan Tả Mạc Triều Lê và Tế Tửu Quốc tử Giám triều Nguyễn  đều là Phúc Thần . Và Hoàng Hậu Mỹ Hoa Công chúa ( không rõ nguồn gốc ) là Trung đẳng Phúc Thần .

Theo tín ngưỡng của người Việt xưa Thần sét là vị thần Hiển ứng , Quảng Đức , Tế thế , An Dân hộ Quốc , Hách liệt thanh linh , vì vậy ở những nơi thờ Thần Sét , vào dịp đầu năm mới , người dân thường có tục lệ xin lửa của Thần sét để xông Làng , xông Nhà . Tục đốt đuốc có từ hồi đó . Vào thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới , dân làng mỗi nhà  một bó đuốc tập trung tại đền để cùng với già làng làm lễ xin lửa thần , rồi ngọn lửa từ tay của già làng được nhân rộng ra khắp mọi người , và với  bó đuốc trên tay mọi người theo già làng đi khắp làng bản để xông đất cho Làng , xua tan những điều rủi ro tăm tối còn sót lại của năm cũ và đón rước những gì tốt đẹp ấm áp của năm mới , sau đó mỗi gia đình lại tiếp tục mang lửa đó để về xông đất cho nhà mình .

Vùng ta có 4 làng là Làng Báng , làng Thiên Hương  , Kẻ Si ( Vĩnh Lại )  , Kẻ Sặt ( Cựu Hào ) , có thờ Thần sét , nên mới có tục rước đuốc từ đền về nhà ( những làng không thờ Thần sét ,sẽ không có ngọn lửa thiêng của Ngài để xin )

Hiện nay trong đền làng ta còn có sắc phong của Vua Tự Đức (1853 )

“Sắc cho Lôi Công chi thần vốn trước đã tặng là Hách liệt thanh linh nghiêm dực chi thần, giúp nước, cứu dân đã từng linh ứng. Nghĩ đến công lao của thần nay tặng thêm là Hách liệt thanh linh nghiêm dực Thuần Chính chi thần. Chuẩn cho xã Cựu Hào, huyện Thiên Bản theo đó mà phụng thờ, thần che chở, trợ giúp cho dân ta”.

Kính vậy thay,

Tự Đức – năm thứ 6 (1853) ngày 23 tháng 6.

Như vậy sự Linh ứng của Thần sét mà tổ tiên chúng ta thờ ở đền làng đã được vua Tự đức sắc phong và chuẩn cho người dân Cựu Hào theo đó mà thờ phụng để được thần linh che chở  

Rồi đến hai câu đối ở đền được cụ Nghè Nguyễn văn Tính  đề  

Nhất  thanh khởi trứ thiên uy chấn

Tứ thủy giao lưu, địa khí linh.

Tạm dịch:

Một tiếng sấm ran, uy trời chấn động

Bốn mạch giao lưu, khí đất linh thiêng.

 Câu đối này cũng ca ngợi thần Lôi Công, thần sấm sét đã làm cho mảnh đất này linh thiêng, thuận hòa mưa gió, khi có  tiếng sấm sét vang trời.

Năm nay làng ta duy trì lại được tục lệ đốt đuốc của tổ tiên ta , là duy trì bản sắc văn hóa dân tộc , mong rằng ngọn Lửa Thần sét , Lửa trời sẽ đốt sáng trong mỗi tâm khảm của người dân Cựu Hào chúng ta và cả những người con Cựu Hào sống xa Quê Hương , xa Tổ Quốc luôn nghĩ về mảnh đất thân yêu , nghìn năm văn hiến với một niềm tự hào về Cội nguồn của mình , cái nôi hình thành nòi giống con người Việt Nam , Nòi giống Rồng , Tiên của mình